Dzień Książki i Praw Autorskich

Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich

 

23 kwietnia obchodzony jest Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich. Ma on na celu promocję czytelnictwa, edytorstwa i ochronę własności intelektualnej prawem autorskim.

Ustanowiony został w 1995 roku przez UNESCO, na wniosek rządu Hiszpanii i Międzynarodowej Unii Wydawców. Święto zainaugurowano w Barcelonie, w setną rocznicę powstania Unii.

Skąd ta konkretna data? Otóż 23 kwietnia to szczególny dzień w historii literatury światowej. Jest to rocznica urodzin lub śmierci takich pisarzy jak: Miguel de Cervantes, William Szekspir, Vladimir Nabokov, Maurice Druon, Joseph Pla czy Margit Sandemo.

23 kwietnia w Hiszpanii przypada święto narodowe – jest to dzień świętego Jerzego, patrona Katalonii. Tego dnia, zgodnie z tradycją kobiety obdarowywano czerwonymi różami – jako symbol krwi smoka, którego pokonał św. Jerzy. Mężczyźni zaś otrzymywali książki.

W 1926 roku wydawca, Vicente Clavel Andrés, zaproponował więc ustanowienie święta książki.

 Dzień Książki był w Hiszpanii obchodzony oficjalnie już w roku 1930, w innych krajach hiszpańskojęzycznych od 1964 roku, a od 2007 roku – także w Polsce.

Jeżeli chodzi o prawa autorskie, to pierwsze międzynarodowe ustalenia odnośnie ochrony praw autorskich dzieł literackich i artystycznych, pochodzą z 1886 roku. Dopiero w 1956 roku zaczęła obowiązywać Powszechna Konwencja ds. Copyright, Polska przystąpiła do niej dwadzieścia lat później. 

 

Zapraszam do obejrzenia krótkiego filmu na temat "Jak działa prawo autorskie?"

https://www.youtube.com/watch?v=JIQgsWXU2_8

 Z okazji Światowego Dnia Książki i Praw Autorskich przedstawiam garść ciekawostek o książce:

• Jan Gutenberg jest uważany za wynalazcę druku. Pierwsze wydrukowane książki to Biblia i Księga Wszelkiej Mądrości.
• Pierwsza polska drukarnia została założona w Krakowie w 1473 roku przez Kaspara Straube pochodzącego z Bawarii. W czasie jej działalności drukarz wydał cztery materiały. 
•  Strony w książkach zaczęto numerować w XVI wieku, a przecinki pojawiły się na przełomie XV i XVI wieku.
• Książki rękopiśmienne w czasach średniowiecza zdobione były srebrem, złotem i drogimi kamieniami. Za jedną książkę można było kupić kilka wiosek.
• Literatura dla dzieci i młodzieży zaczęła powstawać dopiero w XVIII wieku. Wcześniej nie istniała, a najmłodsi czytali te same książki co dorośli.
• Pierwsza książka napisana na maszynie to „Przygody Tomka Sawyera”. 
• Stephen King udostępnił w Internecie w 2000 roku swoje opowiadanie „Jazda na kuli”(„Riding the Bullet”). W ciągu pierwszych 24 godzin pobrano ponad 400 tysięcy kopii pliku. 
• Były amerykański prezydent Theodore Roosevelt, podobno czytał średnio jedną książkę dziennie. 
• Według badań Biblioteki Narodowej i TNS zaledwie 11% Polaków czyta minimum siedem książek w ciągu roku. 
• Józef Ignacy Kraszewski (1812 – 1887) napisał ponad 600 powieści.

 

 

• Statystycznie, strona, na której czytelnicy najczęściej tracą zainteresowanie i porzucają książkę to strona numer 18.
• Tytuł największej książki na świecie należy do atlasu pt. "Ziemia", którego wymiary wynoszą 1,8 m na 2,75 m. Atlas ma 300 stron i waży 252,6kg.
• Tytuł najmniejszej książki na świecie należy do mikroksiążki pod tytułem "Mańkut",  stworzonej w 2016 r. przez Władimira Aniskina, fizyka z Nowosybirska. Książka jest tak mikroskopijna, że nie można zobaczyć jej gołym okiem. Kartki książki mają wymiary 70 na 90 mikronów. Kartki wykonane zostały z bardzo cienkiej folii poliestrowej, na której litery naniesiono metodą litografii. Mikroksiążka została umieszczona przez jego twórcę na przepołowionym ziarnku maku.

 

                  Opracowała A. Piszcz