Setna rocznica urodzin Stanisława Lema.
"Chłonął
świat i wiedzę, był ciekawy wszystkiego"
Na teście
inteligencji zabrakło dla niego skali, odebrał kilkadziesiąt porodów, uwielbiał
też słodycze i motoryzację, a wstawał o 4 nad ranem - Stanisław Lem to postać
nietuzinkowa. Właśnie dziś przypada jego setna rocznica urodzin.
Do Krakowa rodzina Lemów przyjechała ze Lwowa w 1945 roku. Trafił tutaj trochę przez przypadek, bo wyjechał tu z ojcem i matką, ich znajomi mieli tutaj znajomych, więc wysiedli z pociągu w Krakowie i nie pojechali do Wrocławia.
Stanisław do końca życia czuł się mocno związany ze
Lwowem, to było miasto jego szczęśliwego dzieciństwa. W Krakowie spędził już
całe dorosłe życie. Na początku pobytu w Krakowie rodzina Lemów mieszkała w
centrum miasta, przy ulicy Śląskiej. To były ciężkie warunki, w małym
mieszkaniu mieszkało wówczas kilka rodzin. Po śmierci ojca Stanisław z matką
przenieśli się do mieszkania przy Bonerowskiej.
Już wtedy pisał, wstąpił też w latach 50. do Związku
Literatów Polskich, by móc publikować w czasach komunistycznej cenzury. Wówczas
centrum życia literackiego w Krakowie obracało się właśnie wokół Związku
Literatów, który swoją siedzibę miał przy ulicy Krupniczej 22. Sam Lem poznał
tam wiele osobistości, m. in. Wisławę Szymborską. Dom Literatów ma bogatą
historię, autorom pozwalano tam mieszkać, a mieszkali tam Stanisław Mrożek czy
Konstanty Ildefons Gałczyński, czy też Szymborska. W latach 50. Lem wraz z żoną przenieśli się na osiedle
Kliny w południowym Krakowie. Kupili tam mały domek przy ulicy Narvik, dom był
w katastrofalnym stanie, konieczny był jego remont. Nikt nie chciał tego domu,
bo dom był katastrofą budowlaną.
Stanisław Lem przed swoim
domem przy ulicy Narwik, Kraków, 1960, fot. Piotr Barącz /PAP
Kilkadziesiąt lat później przy taj samej ulicy Lem zbudował nowy większy dom, w którym mieszkał do śmierci. Pisarz początkowo nie był przekonany do tej lokalizacji, wydawało mu się to za daleko od centrum miasta. Został jednym z pierwszych na osiedlu posiadaczy samochodu, którym jeździł do centrum. Lem bardzo lubił i interesował się motoryzacją.
Stanisław
Lem przed swoim domem na Klinach. Autorką zdjęcia jest Pani Danuta Węgiel.
Chodził do hotelu Forum, znajdującego się nad Wisłą nieopodal ronda Grunwaldzkiego. Tam w kiosku prenumerował oraz kupował prasę zagraniczną, dzięki której mógł czerpać wiele inspiracji do swoich książek.
W hotelu Cracovia miał ulubioną cukiernię, uwielbiał słodycze, one były takim
jego twórczym afrodyzjakiem. Jest taka anegdota, że po
przeprowadzce z tego pierwszego domu na Klinach nowi lokatorzy odsunęli regał i
zobaczyli powrzucane papierki po cukierkach. Lem trochę krył się ze słodyczami
przed żoną.
Stanisław Lem wyprzedzał swoje czasy, w swoich książkach przewidział wiele rzeczy, którymi np. dziś posługujemy się na co dzień - przewidział np. czytnik książek. Lem był niezwykle inteligentny, miał on solidne podstawy wiedzy m.in. z matematyki, fizyki, astrobiologii, teoria prawdopodobieństwa - to są wszystko dziedziny, w których Lem miał wiedzę na poziomie uniwersyteckim i potrafił prowadzić dyskurs. Kiedyś, jak zrobiono mu test na inteligencję, to zabrakło skali, wiemy, że miał powyżej 160 IQ, bo więcej na skali nie było. On sam był osobą ciekawą świata, ludzi i wiedzy. Cały czas chciał dowiadywać się nowych rzeczy.
Pisarz wcześnie kładł się spać, by wstawać około 4 nad
ranem, wtedy też zaczynał pracę i pisał na swojej maszynie do pisania.
Jego książki docierają do różnorodnych czytelników, i
do dorosłych i do młodzieży, którzy doceniają humor Lema. To książki, które z
biegiem lat młodnieją i stają się coraz bardziej aktualne. Lem jest rekordzistą
Polski, jeśli chodzi o tłumaczenia, bo jego książki
przetłumaczono na ponad 46 języków, wydano ich ponad 30 milionów na całym
świecie. Był nominowany do literackiej nagrody Nobla, ta przypadła jednak w
1980 roku, niestety Czesławowi Miłoszowi.
Lem jest
autorem wciąż bardzo żywym, jest bardzo popularny na świecie. Jest to chyba
najbardziej doceniony polski prozaik. Gdyby Lem nie tworzył w PRL, gdyby nie
tworzył za żelazną kurtyną, to jego sukces byłby jeszcze większy. Niestety
przykra rzeczywistość PRL-owskiego rynku wydawniczego sprawiła, że ten sukces
został uszczuplony.
Jedne z najpopularniejszych książek Lema to: Bajki
robotów, Solaris, Dzienniki gwiazdowe, Astronauci, Opowieści o pilocie Prixie,
Niezwyciężony, Cyberiada, ale wszystkie one fascynują i zachwycają.
Zapraszamy po książki do naszej biblioteki!💖
Bibliografia:
https://roklema.pl/365-cytatow-na-rok-lema/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Stanis%C5%82aw_Lem
https://www.rmf24.pl/kultura/news-setna-rocznica-urodzin-stanislawa-lema-chlonal-swiat-i-wiedz,nId,5477877#crp_state=1
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz