Podpowiadamy:
Gdzie szukać darmowych lektur szkolnych?
1. Wolne Lektury
Najpopularniejszą internetową biblioteką prowadzoną przez fundację Nowoczesna Polska są Wolne Lektury. Na wirtualnych półkach znajdziecie prawie sześć tysięcy tytułów. Większość pochodzi z domeny publicznej, ale są też i nowsze publikacje (np. Jacka Podsiadły czy Łukasza Orbitowskiego).
Prócz wielu lektur obowiązkowych są tu także ważne pozycje filozoficzne (np. Pascala czy Nietzschego), które mogą przydać się jako lektury uzupełniające. Książki są też pogrupowane w tematyczne kolekcje (Poeci zabrani przez wojnę, Lirycy młodopolscy, ale też Literatura kobieca czy Stanisław Lem poleca).
Można je czytać online, pobierać w formacie PDF (także w wersji bez przypisów, kroju pisma portalu, z dopasowaną interlinią…), EPUB, MOBI, FB2 czy TXT. Niektóre dostępne są też w formie audiobooków (także w formacie DAISY, dla osób słabowidzących, niewidomych lub mających trudności z czytaniem) oraz z funkcją druku na żądanie. O tym, jak korzystać z zasobów serwisu, można szczegółowo przeczytać w zasadach wykorzystania.
2. Lektury.gov.pl
Lektury
szkolne można znaleźć także na portalu Lektury.gov.pl, który powstał z
inicjatywy Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju oraz Ministerstwa Cyfryzacji.
Bardzo duża ich część pochodzi z Wolnych Lektur. Pozostałe natomiast – z
projektu Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej (OSE). Można je czytać online lub
pobrać w formacie PDF, MOBI, EPUB. Niektóre dostępne są także w wersji audio. Portal jest
też platformą, na której znajdują się projekty dydaktyczne, pomagające przy
omawianiu lektur, np. Prasówka z Lalką czy Gra o tren.
3. Wirtualna Biblioteka Literatury Polskiej
https://literat.ug.edu.pl/books.htm
Wirtualna Biblioteka Literatury Polskiej to projekt Katedry Kulturoznawstwa Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Gdańskiego i Polskiego Komitetu ds. UNESCO, w ramach którego dostępnych jest wiele klasycznych tekstów polskiej literatury: poetyckich, prozatorskich i dramatycznych. Wszystko z bardzo łatwym i przejrzystym dostępem do poszczególnych wierszy, rozdziałów, ksiąg czy aktów.
4 .Projekt Gutenberg
W poszukiwaniach lektur warto zajrzeć także do mniej oczywistego źródła, jakim jest międzynarodowy Projekt Gutenberg. Jego celem jest umieszczanie online w formie elektronicznej tekstów znajdujących się w domenie publicznej. Pozycji w języku polskim jest tu stosunkowo niewiele. Wśród zamieszczonych mamy m.in. Pana Tadeusza, Sklepy cynamonowe, Ballady i romanse, Treny, Romea i Julię w przekładzie Józefa Paszkowskiego. Są też teksty spoza kanonu, jak choćby tłumaczenie Psa Baskerville’ów.
Dużo większy wybór jest w literaturze obcojęzycznej, głównie angielskiej. Prócz e-booków są audiobooki (czytane przez lektorów i syntetyzator mowy), a także nagrania muzyczne oraz partytury.
5. Wikiźródła
https://pl.wikisource.org/wiki/Wiki%C5%BAr%C3%B3d%C5%82a:Strona_g%C5%82%C3%B3wna
Udostępnianiem lektur oraz innych tekstów w postaci elektronicznej zajmuje się też siostrzany projekt Wikipedii – Wikiźródła. Oferują one przeszło 210 tysięcy tekstów i tłumaczeń. Są to pozycje będące w domenie publicznej lub na licencjach. Tak, jak przy Projekcie Gutenberg, trafiają się perełki: słowniki Michała Arcta i Samuela Lindego, Encyklopedia staropolska Zygmunta Glogera czy O obrotach ciał niebieskich Kopernika.
Część tekstów dostępna jest do pobrania jako PDF, MOBI lub EPUB. Niektóre są jednak tylko w formie skanów na Wikimedia Commons, a może zdarzyć się, że dostępna będzie tylko część danego dzieła.
6. Staropolska
Serwis poświęcony tekstom średniowiecznym, renesansowym i barokowym oraz ich funkcjonowaniu w kulturze. Choć zasadniczo Staropolska prezentuje teksty polskie (lub przekłady z łaciny), tu niektóre z nich mają również tłumaczenia na język angielski. To, co jest niewątpliwym plusem, to liczne opracowania, które ułatwiają kontakt z tekstem lub poznanie epoki. Podobnie jest z materiałami i linkami zgromadzonymi w dziale Konteksty, poszerzającymi wiedzę w temacie pieśni lub rzeźby średniowiecznej czy odsyłającymi np. do wirtualnego atlasu historycznego.
Poszczególnych lektur nie można niestety pobierać. W dziale Download znajdziecie jednak pliki PDF z wyborem utworów poetyckich polskiego Średniowiecza oraz prozy staropolskiej (a także listę opracowań, po które warto sięgnąć).
7. Polona
Polona udostępnia w postaci cyfrowej zbiory Biblioteki Narodowej. Przeważają tu dzieła znajdujące się w domenie publicznej. Nie jest to być może serwis pierwszego kontaktu, ale jednak warto o nim pamiętać.
8. Wybrane pozostałe miejsca, gdzie znajdziecie konkretne lektury szkolne:
Czytelnia Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego – znajdziecie tu Raport Witolda Witolda Pileckiego, od 2021 roku wpisany na listę lektur uzupełniających dla liceów i techników;
https://niw.gov.pl/baza-wiedzy/czytelnia/
https://niw.gov.pl/czytelnia/raport-witolda/
JP2online – w dziale nauczanie JP2 mamy m.in. encyklikę Fides et Ratio, która również (we fragmentach) trafiła na listę lektur uzupełniających;
Biblia 2000 – na różnych etapach edukacji spotykamy teksty z Pisma Świętego (Księga Rodzaju, Hioba, przypowieści ewangeliczne…) – polecana strona daje dostęp do różnych przekładów (nie tylko w języku polskim). Poza tym osobno dostępna jest online między innymi uznawana za najbardziej przydatny w praktyce przekład Biblia Tysiąclecia, z bardzo prostym w użytkowaniu interfejsem.
https://www.biblia.info.pl/blog/
Życzymy miłego surfowania!💗
