Propozycja na wakacje

Propozycja na wakacje

Janowiec 

 

 

 

Jeśli nie lubicie gwarnych miast, a chcecie odpocząć w cieniu wielkiej historii, to polecam Janowiec.

Dawne miasto, obecnie wieś od 1869 r. kiedy to władze carskie pozbawiły Janowiec praw miejskich.

Miejscowość w 1325 wymieniana w kronikach pod nazwą Serokomla. Zmiana nazwy na Janowiec (na pamiątkę poprzednich właścicieli) i otrzymanie praw miejskich nastąpiło w 1537 r., na podstawie przywileju otrzymanego od króla Zygmunta Starego.

W XVI wieku było własnością kasztelana lubelskiego Andrzeja Firleja. Po Firlejach Janowiec przeszedł w ręce Tarłów a następnie Lubomirskich.

Miasto miało w założeniach (wykorzystując dogodne położenie leżącej naprzeciw przeprawy wiślanej z Mięćmierza) obsługiwać i czerpać spodziewane zyski z ważnego w XVI w. szlaku handlu wołami prowadzącego z Rusi przez Małopolskę na Śląsk.

W czasach potopu szwedzkiego miasteczko zostaje ograbione  i zniszczone.

W 1941 r. miejscowość spacyfikowana przez hitlerowców, zginęło wówczas 210 mieszkańców. 

 Zabytki

Zamek w Janowcu

Imponujące ruiny zamku wybudowanego w I połowie XVI wieku przez Mikołaja Firleja i jego syna Piotra, obecnie oddział Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym.

 

 

 

Budowę zamku w 1508 rozpoczął Mikołaj Firlej, późniejszy starosta kazimierski. Kontynuował ją jego syn, wojewoda ruski Piotr Firlej. Był to późnogotycko-renesansowy zamek obronny, ufortyfikowany przez basteje wysunięte przed linię murów. Miał możliwość prowadzenia ostrzału wzdłuż obwarowań.

W latach 1565–1585 miała miejsce przebudowa zamku w stylu późnorenesansowo-manierystycznym, którą kierował architekt włoski Santi Gucci.

Na początku XVII w., po przejęciu zamku przez rodzinę Tarłów, rozbudowano część mieszkalną i dobudowano wieżę zachodnią i wschodnią.

W roku 1606 na zamku miało miejsce pojednanie króla Zygmunta III Wazy z marszałkiem wielkim koronnym Mikołajem Zebrzydowskim, przywódcą rokoszu Zebrzydowskiego.

W dniu 7 lutego 1656 zamek został ograbiony i spalony podczas najazdu Szwedów pod dowództwem Karola Gustawa. Następnie odbudowany i rozbudowany w stylu barokowym przez rodzinę Lubomirskich, w których posiadaniu znajdował się do pierwszej połowy XVIII w. Odbudową kierował architekt holenderski Tylman z Gameren.

W 1783 Jerzy Marcin Lubomirski przegrał zamek w karty. Jego nowym właścicielem został Mikołaj Piaskowski. Jednak ani on, ani kolejni właściciele nie byli w stanie utrzymać zamku. Sprzedali całe wyposażenie (nawet marmury zostały zdjęte ze ścian), a zamek został opuszczony i popadł w ruinę.

W roku 1931 zamek został zakupiony przez warszawiaka Leona Kozłowskiego. Wyremontował on tylko dwa pomieszczenia w baszcie, ale co ważniejsze powstrzymał wandali. Zamek z przylegającymi do niego gruntami był majątkiem zbyt małym, by objęła go nacjonalizacja w ramach uchwalonej reformy rolnej. W efekcie Kozłowski był jedynym w bloku wschodnim właścicielem zamku. W 1975 r. obiekt został zakupiony przez Muzeum Nadwiślańskie i od 1993 roku jest stopniowo remontowany.

Cennik biletów i usług

Muzeum w zamku czynne: codziennie 10:00-17:00, dziedziniec i krużganki dodatkowo w godz. 17:00-19:00 (od 1 maja do 31 sierpnia)

 

 Dwór z Moniaków  

Dwór z Moniaków to bardzo cenny obiekt w Janowcu. Wraz z budynkami gospodarczymi obrazuje życie drobnej szlachty. Po II wojnie światowej, z roku na rok, popadał w coraz większą ruinę. Przed kompletnym upadkiem uratowało go przeniesienie do Janowca w 1977 r.

 

 Drewniany dwór został wybudowany około 1760 roku we wsi Moniaki, niedaleko Urzędowa, na Lubelszczyźnie dla Jakuba Wierzbickiego, chorążego żytomierskiego i jego syna Jacka, cześnika urzędowskiego, przedstawicieli średniozamożnej szlachty. Naturalność i bezpretensjonalność ekspozycji sprawiają, że można się tu poczuć jak gość zaproszony do dworu, czekający w salonie na gospodarzy, którzy za chwilę się zjawią. Jest jeszcze ogród, niegdyś zamkowy dziś włączony w przestrzeń dworu i integralnie z nim związany.

 Kościół 

Kościół wybudowany ok. 1350 roku w stylu gotyckim, znacznie przebudowany w XVI wieku w stylu renesansowym, wewnątrz nagrobek Firlejów dłuta Santi Gucciego z Florencji.

 

Historia pierwszej świątyni sięga roku 1120, kiedy to wystawiono pierwszy, modrzewiowy kościółek w Serokomli pod wezwaniem Św. Małgorzaty Panny i Męczenniczki. Ok. 1350 r. murowany kościół gotycki, jednonawowy w Serokomli wzniesiony zostaje przez biskupa krakowskiego Bodzantę.

W latach 1545 – 1553 r. Piotr Firlej buduje nowy kościół obok starego kościoła. Ok. 1587 r. powstaje późnorenesansowy nagrobek Andrzeja Firleja i jego żony Barbary ze Szreńskich, dzieło wybitnego florenckiego rzeźbiarza Santi Gucciego, nadwornego artysty królów: Zygmunta Augusta i Stefana Batorego.

Niewykończoną część świątyni, kalwin Andrzej Firlej, kasztelan lubelski, przekazał protestantom, stary zaś kościół pozostał katolicki. Do końca XVI w. odbywały się w kościele nabożeństwa w obydwu obrządkach. W ostatnim dziesięcioleciu XVI w. świątynia w całości powróciła do katolików, wówczas dobudowano wieżę kościelną. W XX w. kościół był kilkakrotnie remontowany. Ostatnio przeprowadzono restauracje ołtarzy, wymalowano wnętrze oraz elewacje świątyni nawiązując do oryginalnej kolorystki z XVII w.

Przy kościele znajduje się murowana piętrowa plebania z 1614 r.

 Dom Chleba 

Koniecznie także trzeba zajrzeć do Domu Chleba, który  już z daleka zachęca zapachem świeżego pieczywa, wypiekanego na naturalnym zakwasie, w szerokim asortymencie przez Piekarnię „POD ZAMKIEM" oferując w sprzedaży oryginalną pamiątkę - na wzór kazimierskich kogutów - chlebowy zamek Janowiec. Tutaj również możecie zakupić smaczne, ekologiczne i zdrowe przetwory, skarby z janowieckich ogrodów i lasów.

 

Życzę Wam miłego „odkrywania” Janowca, a każdy, kto choć raz odwiedzi to miejsce , będzie do niego wracał. Dlaczego? Sami się przekonajcie!